Gaziantep’te kadın, erkek ve çocuk sevilerek oynanan oyunlardan birisi peçiç oyunudur.  Hindistan’ın ulusal oyunu olan peçiç Pachisi ve Chaupar adlarıyla bilinir ve karelere ayrılmış haç biçimli bir tahta üzerinde, karşılıklı eşli olarak dört kişiyle oynanır. Oyunun adı Hintçe pachis anlamına karşılayan 25 sayısından gelmektedir. Zar olarak atılan deniz kabuklarına göre taşları belirli bir yol izleyerek ilerletmeye dayanır. Oyun aracı (Taş Böceği-Cypraea) olarak bilinen deniz canlısıdır.

Peçiç oyunun tarihi MÖ 400 yıllarına kadar uzanmaktadır. Hindistan kökenli bu oyun neredeyse dünyanın pek çok ülkesinde bilinir. Oyunun diğer ülkelerde adları söyle sıralanabilir. İngiltere’de Ludo, Pachisi, Amerika’da Parcheesi, Parchis, Patchessi, Almanya’da Mensch Argere dich nicht, Hollanda’da Mens-erger-je-niet, İspanya’da Parchis ve Parkese, Fransa’da Le Jeu de Dada, Petits Chevaux, İtalya’da Non t’arrabbiare, İsveç’de Fia med knuff, Colombia’da Parques, Yunanistan’da Griniaris, Filistin’de Barjis ya da Bargis, Suriye’de Barjis(s) veya Bargese, İran’da Pachîs veya Petiç, Azteklerde Fatolli, Özbekistan’da Khorezm  gibi. Oyun 1863 yılında İngiltere’de Ludo adıyla tescil edilmiş ve ticari bir ürün olarak satışının mümkün olması amacıyla zar ile oynanır şekle dönüştürülmüştür. Araştırmacı yazar dostum Mary Işın kendilerinin bu oyunu oynadıklarını ifade etmektedir. Ancak oyun ticari ürün karton üzerinde ve plastik taşlarla oynanmakta imiş. 1867 yılında Amerika’da John Hamilton tarafından zar ile oynanan şekliyle Patchessi adı ile tescil ettirilmiş, 1870 yılında seri imalat ile piyasaya sürülmüştür. Oyun çok ilgi görmüş aileler arasında sevilen bir oyun olarak yaygınlaşmıştır.

Ülkemizin bir çok yöresinde bilinen oyun, Gaziantep’te nakışlı bezlerin üzerinde hem çocukların, hem yetişkinlerin oynadıkları yaygın bir oyundur. Derleme çalışmasında oyun bezinin şeklinin haça benzetilerek bazı dindar ailelerin bu oyuna yasak getirdiğinden söz edilmişse de yörede bu görüşün çok itibar görmediği söylenebilir. Hatta annelerin kız çeyizlerine peçiç oyun örtüsü koydukları da bilinmektedir.

Oyun için daha önceden hazırlanmış peçiç bezi/peçiç örtüsü (yani oyun tahtasına) İki taraf için yine daha önce hazırlanmış 4’er taş ve sayıları gösteren yörede it boncuğu denilen 6 adet boncuğa (deniz kabuğuna) ihtiyaç vardır. (Şekil 1 ve şekil 2) Her oyuncunun ayrı renkle boyanmış tahta parçalarından oluşan dört taşı vardır. Taşlar yörede harata (ağaç tornacısı) yaptırılmaktadır. Geleneksel biçiminde oyun taşı yerine tahta küçük makaralar kullanılabilir. Bazen makaralar ortadan ikiye kesilerek makaraların delik kısmına çöp sıkıştırılarak taşın tutuşu kolaylaştırılır. Oyun bezi çeşitli kumaşlar ile evde hazırlanmaktadır. Oyunun bezinin ortasında bazen cep yapılır, oyun bitiminde taşlar cebin içine konup örtü katlanır gelecek oyuna kadar korunur.   

Oyunun kuralları kısaca şöyle özetlenebilir. Sayıları gösteren taşlar atılarak en fazla sayıyı getiren oyuna ilk başlama hakkını kazanır. Gelen sayılar taş dikilerek oynanır.  Oyunda sayılar; 25,12,8,6,3 ve 2’dir.  12 veya 25 atan oyuncu bir atış hakkı daha kazanır. İlk başlangıçta her oyuncu oyuna başlayabilmek için 4 taş dikmek zorundadır. Başlangıçta tahtanın ortasında duran taşlar, önce oyuncuya en yakın kenara, sağdan sola ilerleyerek tahtanın çevresini dolanır ve yeniden ortaya döner. Tüm taşlar dikildikten sonra oyuncular attıkları sayı kadar hane ilerleyerek taşlarını hedefe doğru götürürler

Bez üzerinde işaretli karelere ‘kale” ya da “bağ” denir. Bu kaleye giren taşlar alınamaz. Bir kaleyi elinde tutan taraf öteki taşlarını kaleden geçirebilir.; karşı tarafın taşları ise geçemez. Taraflar, rakiplerinin kale dışındaki karelerde duran taşlarını alabilir ve bunları oyuna yeniden başlamak üzere ortaya gönderebilir. Sonuçta tüm taşlarını hedefe taşıyan oyuncu oyunu kazanır. Eğer oyuncu tüm taşlarını içeri taşıdığı halde öbür oyuncu içeriye hiç taş geçirememişse 2-0 yenilmiş olur. Tavla ve benzer oyunlarda olduğu gibi taş vurmak oyunun kurallarındandır. Vurulan taş yeni baştan başlar ancak başlayabilmesi için oyuncunun 12 veya 25 atması gerekir.  Taşlar dolaştırılırken orta haneye girilmez ancak oyuncu kendi tarafına geldiğinde taşını orta hanede yürütür ve taşlarını çıkartır. Sadece 12 veya 25 atıldığında tek hane yürütülebilir. 

     Asırlardır oynanan bu oyun günümüzde elektronik ortamda, çeşitli oyun sitelerinde değişik isimlerle ve farklı kurallarla hala oynanmaktadır. Yurt dışından, internet sitelerinden oyunun farklı eş metin ve çeşitlemelerine çeşitlerine ulaşmak her zaman mümkündür.